» Konwencja o zakazie pracy nocnej kobiet z 1906 r.
» Encykliki papieskie dotyczące spraw społecznych
» Europejska Karta Społeczna


Dz.U.22.19.158

OŚWIADCZENIE RZĄDOWE o przystąpieniu Polski do konwencji międzynarodowej o zakazie pracy nocnej kobiet, zatrudnionych w przemyśle, podpisanej w Bernie d. 26 września 1906 r.
(Dz. U. z dnia 24 marca 1922 r.)

Podaje się niniejszem do wiadomości, że w wykonaniu artykułu 19 aneksu 1 Traktatu między Państwami Sprzymierzonemi i Stowarzyszonemi a Polską, podpisanego w Wersalu dnia 28 czerwca 1919 r., a ratyfikowanego przez Polskę zgodnie z ustawą z dnia 31 lipca 1919 r. (Dz. U. R. P. r. 1920 Nr 110 poz. 728), Rząd Polski przystąpił w dniu 14 stycznia 1921 r. do konwencji międzynarodowej o zakazie pracy nocnej kobiet, zatrudnionych w przemyśle, podpisanej w Bernie dnia 26 września 1906 roku, o treści następującej:



Konwencja międzynarodowa
o zakazie pracy nocnej kobiet,
zatrudnionych w przemyśle.



Jego Cesarska Mość Cesarz Niemiecki, Król Pruski; Jego Cesarska Mość Cesarz Austrjacki, Król Czeski, i t.d. i Król Apostolski Węgier; Jego Królewska Mość Król Belgów; Jego Królewska Mość Król Duński; Jego Królewska Mość Król Hiszpański; Prezydent Rzeczypospolitej Francuskiej; Jego Królewska Mość Król Zjednoczonego Królewstwa Wielkiej Brytanji i Irlandji oraz Zamorskich Posiadłości Brytyjskich, Cesarz Indji; Jego Królewska Mość Król Włoski; Jego Książęca Wysokość Wielki Książę Luksemburski, Książę de Nassau; Jej Królewska Mość Królowa Holenderska; Jego Królewska Mość Król Portugalji i Algarwji i t.d.; Jego Królewska Mość Król Szwedzki; Rada Związkowa Szwajcarska, pragnąc ułatwić rozwój ochrony robotników przez przyjęcie wspólnych postanowień, zdecydowali zawrzeć w tym celu Konwencję, dotyczącą pracy nocnej kobiet, zatrudnionych w przemyśle, i mianowali swych pełnomocników, którymi są: (pominięto), którzy po wzajemnem przedstawieniu swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i należyte co do formy, kolejno omówili i przyjęli następujące postanowienia:

Art. 1.
Praca przemysłowa w nocy będzie wzbroniona wszystkim kobietom, bez różnicy wieku, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych poniżej. Konwencja niniejsza ma zastosowanie do wszystkich zakładów przemysłowych, w których zatrudnionych jest więcej niż 10 robotników i robotnic; nie stosuje się ona w żadnym razie do zakładów, w których zatrudnieni są tylko członkowie rodziny. Każde z układających się Państw określi, co należy rozumieć przez zakład przemysłowy. Do zakładów tych zaliczone będą w każdym razie kopalnie i kamieniołomy, jakoteż przemysł wyrabiający i przetwórczy; ustwodawstwo państwowe ustali granice w tym względzie między przemysłem z jednej strony, a rolnictwem i handlem z drugiej.

Art. 2.
Wypoczynek nocny, przewidziany w artykule poprzednim, winien trwać conajmniej jedenaście godzin z rzędu; godziny te, bez względu na ustawodawstwa poszczególnych Państw, obejmować winny okres między godziną dziesiątą wieczór a piątą rano. Jednakże w Państwach, gdzie praca nocna kobiet dorosłych, zatrudnionych w przemyśle, nie jest jeszcze unormowana, czas trwania nieprzerwalnego wypoczynku będzie mógł być ograniczony, przejściowo i na okres najwyżej trzyletni, do godzin dziesięciu.

Art. 3.
Zakaz pracy nocnej może być wstrzymany:

  1. w wypadkach siły wyższej, gdy w zakładzie następuje przerwa w pracy, której nie można było przewidzieć, i która nie ma charakteru perjodycznego;
  2. w przypadkach, gdy przerabiane są surowce lub półprodukty, ulegające bardzo szybkiemu psuciu się, o ile jest to niezbędne dla zabezpieczenia tych materjałów od nieuchronnego zniszczenia.

Art. 4.
W działach przemysłu, podlegających wpływowi pór roku, oraz w okolicznościach wyjątkowych w każdym zakładzie pracy czas trwania nieprzerwalnego wypoczynku nocnego może być w ciągu sześćdziesięciu dni w roku zmniejszony do dziesięciu godzin.

Art. 5.
Każde z układających się Państw wyda zarządzenia administracyjne, niezbędne dla zapewnienia ścisłego stosowania postanowień konwencji niniejszej na jego terytorjum. Rządy będą sobie komunikowały w drodze dyplomatycznej ustawy i rozporządzenia w przedmiocie konwencji niniejszej, obowiązujące obecnie lub wchodzące w życie w przyszłości w ich krajach, jak również dostarczać sobie będą perjodycznych sprawozdań z wykonania tych ustaw i rozporządzeń.

Art. 6.
Postanowienia Konwencji niniejszej będą miały zastosowanie do poszczególnych kolonji, posiadłości lub protektoratów jedynie w razie notyfikacji o tem Radzie Związkowej Szwajcarji przez rząd metropolji w imieniu danej posiadłości. Rząd ten, zawiadamiając o przystąpieniu kolonji, posiadłości lub protektoratu, będzie mógł oświadczyć, że Konwencja nie będzie miała zastosowania do miejscowych rodzajów pracy, nad któremi nadzór jest niemożliwy.

Art. 7.
W Państwach pozaeuropejskich oraz kolonjach, posiadłościach i protektoratach, których klimat lub warunki ludności miejscowej będą tego wymagały, czas trwania nieprzerwalnego wypoczynku nocnego będzie mógł być krótszy od najniższych norm, ustalonych przez Konwencję niniejszą, z warunkiem, by udzielone zostały przerwy wypoczynkowe zastępcze w ciągu dnia.

Art. 8.
Konwencja niniejsza będzie ratyfikowana, a ratyfikacje złożone będą Radzie Związkowej Szwajcarskiej najpóźniej dnia 31 grudnia 1908 roku. O złożeniu ratyfikacji zostanie sporządzony protokuł, którego odpis, poświadczony za zgodność, będzie złożony w drodze dyplomatycznej każdemu z układających się Państw. Konwencja niniejsza wejdzie w życie w dwa lata po zamknięciu protokułu o złożeniu ratyfikacji.
Termin wejścia w życie podnosi się z dwóch lat do dziesięciu:

  1. dla cukrowni, wyrabiających nieczyszczony cukier buraczany;
  2. dla czesalni i przędzalni wełny;
  3. dla robót na powierzchni w zakładach górniczych, gdy roboty te są wstrzymane conajmniej na 4 miesiące w roku wskutek warunków klimatycznych.

Art. 9.
Państwa, które nie podpisały konwencji niniejszej, mogą zgłosić przystąpienie do niej aktem, skierowanym do Rady Związkowej Szwajcarskiej, która poda o tem do wiadomości każdemu z pozostałych układających się Państw.

Art. 10.
Przewidziane w art. 8 terminy uprawomocnienia się Konwencji niniejszej będą liczone dla Państw, które nie podpisały Konwencji, jakoteż dla kolonji, posiadłości lub protektoratów od daty ich przystąpienia.

Art. 11.
Konwencja niniejsza nie będzie mogła być wypowiedziana ani przez Państwa podpisujące, ani też przez Państwa, kolonje, posiadłości i protektoraty, które przystąpią później, przed upływem lat dwunastu od zamknięcia protokułu o złożeniu ratyfikacji.
W następstwie Konwencja będzie mogła być wypowiedziana z roku na rok. Wypowiedzenie będzie miało skutki prawne dopiero po upływie roku od zgłoszenia go na piśmie Radzie Związkowej Szwajcarskiej przez Rząd zainteresowany lub, co do kolonji, posiadłości albo protektoratu, przez Rząd metropolji. Rada Związkowa zakomunikuje o niem niezwłocznie Rządowi każdego z układających się Państw.
Wypowiedzenie będzie miało skutki prawne jedynie dla Państwa, kolonji, posiadłości lub protektoratu, w którego imieniu zostało zgłoszone.
Na dowód powyższego pełnomocnicy podpisali Konwencję niniejszą. Sporządzono w Bernie dnia 26 września 1906 r. w jedynym egzemplarzu, który pozostanie w archiwach Związku Szwajcarskiego, a którego odpis, poświadczony za zgodność, będzie złożony w drodze dyplomatycznej każdemu z układających się Państw.

Lista uczestników Konwencji:

Polska od 14 stycznia 1921 r.
Niemcy od 12 czerwca 1908 r.
Austria od 30 grudnia 1908 r.
Belglia od 20 czerwca 1908 r.
Francia od 1 października 1908 r.
Wielka Brytania od 24 września 1907 r.
Węgry od 30 grudnia 1908 r
Włochy od 29 grudnia 1909 r.
Luksemburg od 12 listopada 1907 r.
Holandia od 8 września 1908 r.
Portugalia od 31 grudnia 1908 r.
Szwecja od 14 stycznia 1910 r.
Szwajcarja od 10 stycznia 1908 r.
Tunis od 15 stycznia 1910 r.
W. M. Gdańsk od 23 sierpnia 1921 r.

Dania, która zgłosiła swe przystąpienie 26 września 1906 r. i Hiszpania, która przystąpiła w tym samym dniu, dotychczas Konwencji nie ratyfikowały.
Francja, Wielka Brytania, Włochy, Luksemburg, Holandia, Portugalia, Szwecja, Szwajcaria i Hiszpania poczyniły zastrzeżenia w stosunku do artykułu 8-go Konwencji.